పర్యావరణం, భూసేకరణ, ఆహార హక్కు చట్టం, మావోయిస్టుల సమస్య తదితర అంశాలపై ఇటీవలి కాలంలో యుపిఎలోని కేంద్ర మంత్రులే భిన్న వాదనలు ముందుకు తెచ్చారు. సోనియా నేతృత్వంలో పనిచేస్తున్న ఎన్‌ఎసి (జాతీయ సలహా మండలి) సభ్యులు కూడా పలు అంశాలపై మన్మోహన్‌ సర్కారు వైఖరిని బహిరంగంగా విమర్శించారు. ఈ పరిణామాల నేపథ్యంలో యుపిఎ, కాంగ్రెస్‌ మధ్య...వ్యక్తిగతంగా సోనియా, మన్మోహన్‌ మధ్య విభేదాలు పెరిగాయన్న ప్రచారం ఊపందుకుంది. పలు ప్రధాన మీడియా సంస్థలు కూడా ఈ అంశంపైనే ఇటీవల ఎక్కువగా కేంద్రీకరించాయి. వాస్తవానికి 'విభేదాల' పేరుతో కాంగ్రెస్‌ ప్రస్తుతం కీలకమైన అంతర్నాటకానికి తెరలేపింది.'జెఎంఎంతో కలిసి జార్ఖండ్‌లో ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేయడంపై బిజెపిలో విభేదాలున్నాయన్న మాట అవాస్తవం. ఇదంతా ఆ పార్టీ ఆడుతోన్న నాటకం. ప్రజలను మభ్య పెట్టడానికి చేస్తోన్న ప్రయత్నం ' అంటూ కాంగ్రెస్‌ అధికార ప్రతినిధి మనీష్‌ తివారీ ఇటీవల బిజెపిపై విమర్శలు గుప్పించారు. ఈ విమర్శల్లో తప్పొప్పులను పక్కనబెడితే, ప్రస్తుతం కాంగ్రెస్‌ కూడా అటువంటి నాటకానికే తెర లేపింది. ప్రధాని మన్మోహన్‌సింగ్‌, కాంగ్రెస్‌ అధ్యక్షురాలు సోనియాగాంధీ మధ్య విభేదాలు తీవ్రమయ్యాయంటూ ఢిల్లీ రాజకీయ శ్రేణుల్లో ఇటీవల జోరుగా ప్రచారం జరుగుతోంది. ' మరో ఏడాదిలో రాహుల్‌గాంధీ ప్రధాని అవుతారు...ఉప ప్రధానిగా ప్రణబ్‌ ముఖర్జీ బాధ్యతలు చేపడతారు... మన్మోహన్‌ త్వరలో స్వచ్ఛంద పదవీ విరమణ చేసి రాష్ట్రపతి అభ్యర్థ్ధిగా నిలబడతారు...2012 యుపి ఎన్నికల అనంతరం రాహుల్‌ నేతృత్వంలో కాంగ్రెస్‌ మధ్యంతర ఎన్నికలకు వెళుతుంది...' అంటూ తాజా పరిస్థితిని ఒక్కొక్కరూ ఒక్కో విధంగా విశ్లేషిస్తున్నారు.
విభేదాలు నిజమేనా ?
పర్యావరణ పరిరక్షణ పేరుతో పేదరికాన్ని పెంపొందించడం సరికాదని ఇటీవల ప్రధాని వ్యాఖ్యానించారు. దేశాభివృద్ధికి పర్యావరణ పరిరక్షణ ఎంతో కీలకమైనదని ఆ తర్వాత రెండ్రోజులకు సోనియా సూత్రీకరించారు. పర్యావరణం, భూసేకరణ, ఆహార హక్కు చట్టం, మావోయిస్టుల సమస్య తదితర అంశాలపై ఇటీవలి కాలంలో యుపిఎలోని కేంద్ర మంత్రులే భిన్న వాదనలు ముందుకు తెచ్చారు. సోనియా నేతృత్వంలో పనిచేస్తున్న ఎన్‌ఎసి (జాతీయ సలహా మండలి) సభ్యులు కూడా పలు అంశాలపై మన్మోహన్‌ సర్కారు వైఖరిని బహిరంగంగా విమర్శించారు. ఈ పరిణామాల నేపథ్యంలో యుపిఎ, కాంగ్రెస్‌ మధ్య...వ్యక్తిగతంగా సోనియా, మన్మోహన్‌ మధ్య విభేదాలు పెరిగాయన్న ప్రచారం ఊపందుకుంది. పలు ప్రధాన మీడియా సంస్థలు కూడా ఈ అంశంపైనే ఇటీవల ఎక్కువగా కేంద్రీకరించాయి. వాస్తవానికి 'విభేదాల' పేరుతో కాంగ్రెస్‌ ప్రస్తుతం కీలకమైన అంతర్నాటకానికి తెరలేపింది. ఎన్‌డిఎ హయాంలో వాజ్‌పేయి-అద్వానీ (ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌) శిబిరాలు పలు అంశాలపై భిన్న వైఖరులను వినిపించేవి. విమర్శించే అవకాశాన్ని ప్రతిపక్షానికి ఇవ్వకపోవడం...ప్రజాసంబంధ విషయాల్లో పార్టీలోనే తీవ్ర అభిప్రాయ భేదాలున్నాయన్న అభిప్రాయాన్ని కలిగించడం...అంతిమంగా ప్రజలను అయోమయానికి గురిచేయడం ఈ వ్యూహం లక్ష్యం. కాంగ్రెస్‌ కూడా ఇప్పుడు సరిగ్గా అదే వ్యూహాన్ని అనుసరిస్తోంది. పార్టీ వ్యూహం వెనుక రెండు నిర్దిష్ట లక్ష్యాలు కనిపిస్తున్నాయి. ఒకటి : సోనియాను పేదల పక్షపాతిగా నిరూపించడం. రెండు : రాహుల్‌ను భావి ప్రధానిగా అందరిచేతా అంగీకరింప చేయడం.
ఆయుధం ఎన్‌ఎసి !
ఆఫీస్‌ ఆఫ్‌ ప్రాఫిట్‌ వివాదం నేపథ్యంలో 2006లో ఎన్‌ఎసి ఛైర్మన్‌ పదవికి, ఎంపీ స్థానానికీ సోనియా రాజీనామా చేశారు. రారుబరేలీ నుండి ఎంపీగా తిరిగి గెలుపొందినప్పటికీ మళ్లీ ఆమె ఎన్‌ఎసి బాధ్యతలు స్వీకరించలేదు. 2009లో యుపిఎ-2 అధికారంలోకి వచ్చాక కూడా ఎన్‌ఎసి పునర్వ్యవస్థీకరణ జరగలేదు. మూడు నెలల క్రితమే సోనియా సారథó్యంలో ఎన్‌ఎసికి కొత్త రూపునిచ్చారు. ఆహార భద్రత, మహిళా రిజర్వేషన్లు, పంచాయతీ రాజ్‌ సంస్కరణలు తదితర అంశాలపై కాంగ్రెస్‌ పార్టీకి, యుపిఎ ప్రభుత్వానికి మధ్య సంధానకర్తగా వ్యవహరించడమే ఎన్‌ఎసి లక్ష్యమని నాడు ప్రచారం జరిగింది. వాస్తవానికి కాంగ్రెస్‌ అధ్యక్షురాలిగా ఉంటూనే సోనియా ఆ పని చేయవచ్చు. గతంలో అలా చేశారు కూడా. సోనియా అంగీకారంతో సంబంధం లేకుండా, ఆమె ఆదేశాలను అమలు చేయకుండా మన్మోహన్‌ పనిచేస్తారని ఏ ఒక్కరూ భావించడం లేదు. మరి ఎన్‌ఎసి అవసరం ఏమిటి ? సోనియాను ఆమ్‌ఆద్మీ పక్షపాతిగా చూపించేందుకు ప్రయత్నించడమే ! ఒకవైపు మన్మోహన్‌ సర్కారు సంస్కరణల పంథాలో దూసుకుపోతుంటే...సోనియా నేతృత్వంలోని ఎన్‌ఎసి ప్రజల మౌలిక హక్కుల గురించి, సంస్కరణల ప్రభావం గురించి మాట్లాడుతుంది. ఇదే కాంగ్రెస్‌ వ్యూహం. గత కొద్ది వారాలుగా ఎన్‌ఎసి సభ్యులకు, పలువురు కేంద్ర మంత్రులకు మధ్య నడుస్తోన్న మాటల యుద్ధమే ఇందుకు నిదర్శనం. ప్రధాని మన్మోహన్‌ అమెరికాకు సన్నిహితుడన్న ప్రచారం మొదటి నుంచీ ఉంది. అణు ఒప్పందం నేపథ్యంలో ఈ భావన మరింత మందిలో దృఢపడింది. ఈ నేపథ్యంలో అమెరికా ప్రయోజనాలకు భిన్నంగా, పేదల ప్రయోజనాలకు ప్రాధాన్యతనిచ్చే వేదికగా ఎన్‌ఎసిని ఉపయోగించుకోవాలని కాంగ్రెస్‌ భావిస్తోంది. ఆహార భద్రతా చట్టం మొత్తానికీ సోనియానే సూత్రధారి అన్న ప్రచారం ఈ పాటికే ఊపందుకుంది. ఇటువంటి మరికొన్ని పథకాలు, సంక్షేమ చట్టాలు త్వరలో సోనియా ముద్రతో బయటికి రాబోతున్నాయని కాంగ్రెస్‌ శ్రేణులు పేర్కొంటున్నాయి. 2014 ఎన్నికల నాటికి ఆమ్‌ఆద్మీ సంరక్షకురాలిగా సోనియా నిలబడాలంటే ఎన్‌ఎసి మరింత క్రియాశీలంగా పనిచేయాలన్నది పార్టీ భావన. మన్మోహన్‌ సంస్కరణల వల్ల ప్రభుత్వంపై పెరిగే అసంతృప్తిని తగ్గించుకోవడానికి ఎన్‌ఎసిని ఆయుధంగా వినియోగించుకునేందుకూ పార్టీ వ్యూహ రచన చేస్తోంది.
రాహుల్‌కు రహదారులు...
ఒరిస్సాలో వేదాంత సంస్థ ప్రాజెక్టుకు కేంద్రం అనుమతిని నిరాకరించడం దేశ వ్యాపారవర్గాలను, సంస్కరణలను బలపరిచే శక్తులను ఆశ్చర్యపరిచింది. నిరాశకూ గురి చేసింది. ప్రాజెక్టుకు అనుమతిని నిరాకరించాలని యువనేత రాహుల్‌గాంధీ ప్రధానిని కలిసి విజ్ఞప్తి చేయడం...ప్రాజెక్టుకు కేంద్రం ఎర్రజెండా చూపడం రెండ్రోజుల వ్యవధిలోనే జరిగిపోయాయి. గిరిజన హక్కుల కోసం సైనికుడిలా నిలబడతానంటూ ఒరిస్సా గిరిజనులకు ఆ తర్వాతి రోజే రాహల్‌ హామీనిచ్చారు. వ్యక్తిగత ప్రతిష్ఠను పెంచుకునేందుకే రాహుల్‌ ఈ తతంగమంతా నడిపారని చెప్పడానికి రాజకీయ పరిజ్ఞానం కూడా అవసరం లేదు. సైనికుడిగా మారి ఎవరిపై పోరాటం చేయనున్నారో రాహుల్‌ కూడా వివరించలేదు. మన్మోహన్‌ ప్రభుత్వం కార్పొరేట్‌ ప్రపంచానికి మొగ్గు చూపుతుంటే...సోనియా, రాహుల్‌ ఆమ్‌ఆద్మీ సంక్షేమం కోసం పరితపిస్తున్నారంటూ కాంగ్రెస్‌ నేతలే ఇటీవల ప్రచారం ప్రారంభించారు. ' మన్మోహన్‌ అమెరికా ఎజెండా స్థానంలో, ఆమ్‌ఆద్మీ ఎజెండా అమలు కావాలంటే సోనియానే ప్రధానిగా బాధ్యతలు స్వీకరించాలి....ఆమె ప్రధాని పదవిని ఈపాటికే త్యాగం చేశారు కాబట్టి యువనేత రాహుల్‌ గాంధీ దేశ పగ్గాలు చేపట్టాలి ' స్థూలంగా ఇదీ ప్రస్తుతం కాంగ్రెస్‌ శ్రేణులే సాగిస్తోన్న ప్రచార సారాంశం. ఇటీవల కోల్‌కతాలో ఒక బహిరంగ సభలో మాట్లాడుతూ సిపిఎం ప్రభుత్వంపైన, మార్క్సిజంపైన రాహుల్‌ విమర్శలు చేశారు.
రష్యాలో మాదిరిగానే బెంగాల్లోనూ ఒక్క రోజులోనే కమ్యూనిస్టులు కనుమరుగవుతారని జ్యోతిష్యమూ చెప్పారు. అమెరికన్‌ వ్యూహకర్తలకు, దేశంలోని బడా కార్పొరేట్‌ అధిపతులకూ తనపై నమ్మకం కలిగించడమూ ఈ వ్యాఖ్యల వెనుక ఒక లక్ష్యమన్న వాదనా వినబడుతోంది. 2014లో కాంగ్రెస్‌ను తిరిగి అధికారంలోకి తేవడం, రాహుల్‌ను ప్రధాని కుర్చీలో కూర్చోబెట్టడం కోసం కాంగ్రెస్‌ ఆడుతోన్న ఈ నాటకం భవిష్యత్తులో మరింత ఆసక్తికరంగా మారే అవకాశం ఉంది. ' అణు పరిహార బిల్లు ఆమోదం పొందడం కోసం బిజెపి అగ్రనేతల గడప తొక్కడానికి కూడా మన్మోహన్‌ సిద్ధపడ్డారు. అమెరికా మెప్పు కోసం చూపిస్తోన్న శ్రద్ధలో సగమైనా దేశ ప్రజలపై చూపితే బాగుంటుంది ' అంటూ కాంగ్రెస్‌ నేత ఒకరు ఇటీవల కొందరు మీడియా ప్రతినిధులతో వ్యాఖ్యానించారు. ఇటువంటి మాటలు తన చెవికి చేరితే మన్మోహన్‌కు అప్పుడప్పుడూ కోపం రావడము...కాంగ్రెస్‌ అదిష్ఠానంపై అలగడమూ సహజమే కదా ?!
...డి.జయప్రకాష్‌
